De commons in Amsterdam in kaart brengen. Dat is waar ik mij in 2019 mee bezig houd. En zo help ik De Meent, als platform voor de commons, verder opbouwen. Voor het project partneren we met Waag die commons ook hoog op de onderzoeksagenda hebben staan.

Allereerst, waarom is commons nou zo belangrijk? Ten eerste omdat marktwerking in alle domeinen van de samenleving dominant aanwezig is.
Met tot gevolg de commodificering en commercialisering van ruimte, relaties, kennis, creativiteit en natuur.
Ten tweede omdat overheden te ingewikkelde systemen en bureaucratieën zijn geworden. Waardoor de sociale of ecologische waarde van commons en burgerinitiatieven nauwelijks wordt erkend en ondersteund.

Mapping the Commons is meer dan stippen op een kaart. Het brengt structuur aan in het gefragmenteerde commonslandschap. Het brengt de beweging in beeld en bouwt er zo aan mee. En helpt commons de erkenning te geven die het verdient.

Een hele klus. Ga d’r maar aan staan. Waar te beginnen?

Als je iets in kaart wil brengen, moet je goed weten wat je in kaart brengt. Maar vooral, wat niet? Commons is, in theorie, een complex begrip. Laat staan in de praktijk. Aan de hand van de literatuur en van wat mijn collega’s en ik weten van de praktijk, heb ik een definitie van commons opgesteld. Die ziet er zo uit:

1) het bestaan van een gedeelde hulpbron = een pand, stuk land, windturbines, kennis, een netwerk;
2) het gedeeld gebruik van die hulpbron door de leden van een gemeenschap;
3) gedeeld beheer door de gemeenschap en/of
4) gezamenlijk opgestelde regels door de gemeenschap.

Ik gooi mezelf de komende tijd in de commonswereld van Amsterdam (en later ook Utrecht) en kijk of deze definitie wel werkt. Sluit ik niet teveel initiatieven uit? Mogen we soepel zijn met de criteria om meer commons te kunnen benoemen? Of is dat in strijd met de theorie?
Misschien is de definitie wel veel te breed en moeten we stricter zijn? En hoe herken je gedeeld beheer en gezamenlijke regels wanneer je ze ziet?

Deze vragen hoop ik tijdens mijn zoektocht naar commonsinitiatieven de komende tijd te beantwoorden.
De volgende keer word ik wijzer met de bevlogen mensen van commonsinitiatieven PlantageLab en Nieuwland.

Tot volgende keer,

Leve de commons!